Yaşlandıkça vücudumuzun birçok bölümü eskisi gibi çalışmaz ve kulaklar da buna dahildir. Yaşa bağlı işitme kaybının erken belirtilerini fark etmek, sosyal aktivitelerden keyif almanızı sağlayacak, sizin için en önemli tüm konuşmaları duymanıza yardımcı olacak ve hayatınızı zenginleştiren günlük seslere erişiminizi artıracak erken tedavi için çok önemlidir.
Yaşa Bağlı İşitme Kaybı Nedir? (Presbiakuzi)
Çoğu insan, eninde sonunda yaşa bağlı işitme kaybı, yani presbiakuzi yaşar. Aslında, yaşlılar ve hatta orta yaşlı yetişkinler arasında oldukça yaygındır. Nedeni isminde saklı gibi görünse de, yaşa bağlı işitme kaybının birçok nedeni vardır. Vücudumuzdaki dokular yaşla birlikte bozulur ve bu da işlevlerini etkileyebilir. Presbiakuzi çoğu durumda, iç kulağınızdaki alıcı görevi gören ve titreşimleri sinir hücreleri aracılığıyla beyne gönderilen sinyallere dönüştüren tüy hücrelerinin sayısının azalmasından kaynaklanır. Genetiğiniz, yüksek seslere uzun süre maruz kalmanız ve hatta sigara içmeniz bu önemli tüy hücrelerini öldürebilir. Yaşla birlikte işitme kaybı yaşamaya katkıda bulunan diğer faktörler arasında diyabet ve yüksek tansiyon gibi sağlık sorunları bulunur. Daha az yaygın nedenler ise orta kulaktaki veya işitme sinirinin kendisindeki bozulmadır.
Yaşa Bağlı İşitme Kaybı Ne Zaman Başlar?
Yaşa bağlı işitme kaybı genellikle 65 yaş civarında başlar, ancak 2011 yılında yayınlanan bir araştırma, 48-59 yaş arası yetişkinlerin %20’sinden fazlasının zaten bu sorundan muzdarip olduğunu göstermiştir. Ulusal Yaşlanma Enstitüsü’ne göre, 65-74 yaş arası yetişkinlerin yaklaşık üçte biri yaşa bağlı işitme kaybı yaşarken, bu oran 75 yaşında %50’ye, 80 yaş üstü yetişkinlerde ise %90’a kadar çıkmaktadır.
Yaşa Bağlı İşitme Kaybının Belirtileri Nasıl Fark Edilir?
Ortam gürültüsünden veya nezle kaynaklı tıkanıklıktan dolayı, herkes zaman zaman işitme güçlüğü çeker. Ancak, aşağıdaki belirtilerden birden fazlasına sahipseniz, özellikle de sık sık oluyorlarsa, bir işitme sağlığı muayenesi yaptırmanın zamanı gelmiş olabilir.
Yaşa Bağlı İşitme Kaybının Erken Belirtileri
İşitme yeteneğiniz zayıflamışsa ilk fark edeceğiniz şeyler, insanlardan sık sık tekrar etmelerini istemek, ses kaynaklarınızın sesini normalden daha fazla açmak veya kalabalık ve gürültülü odalarda konuşmaların her kelimesini duyamamak olabilir. Ayrıca kadın ve çocukların seslerini duymanın, düşük aralıktaki seslere göre daha zor olduğunu ve S, T, K, P, B ve F gibi bazı ünsüz harfleri ayırt etmenin özellikle zor olduğunu fark edebilirsiniz.
Birçok kişi, kendilerinden önce arkadaşlarının ve ailesinin bu durumu fark ettiğini bilmezler. Başkaları sizi dinlemediğinizden veya televizyon sesini çok açtığınızdan şikayet etti mi? Belki de bir şeylerin farkındadırlar.
Yaşa Bağlı İşitme Kaybının Diğer Belirtileri
İşitme kaybı yaşadığınızı gösteren bazı işaretler, ilk bakışta sizi şaşırtabilir. Bu belirtiler, doğrudan kulaklarınızla veya işitmenizle ilgili görünmeyebilir. Ancak hayatınızı dolu dolu sürdürebilmeniz ve işitme kaybının dolaylı etkilerinden korunabilmeniz için bu sinyallere dikkat etmek büyük önem taşır.
-
Kalabalık ve gürültülü ortamlardan uzak durma eğilimi
-
Uzun sohbetlerin ardından hissedilen yoğun yorgunluk
-
Denge problemleri veya baş dönmesi
-
Kulaklarda çınlama
Bu işaretlerden birini ya da birkaçını yaşıyorsanız, işitmenizi kontrol ettirmenin zamanı gelmiş olabilir.
Yaşa Bağlı İşitme Kaybının Erken Tespit Edilmesinin Önemi
Bazı durumlar göz ardı edilebilir ya da yaşlanmanın doğal bir parçası olarak görülebilir; ancak işitme kaybı bunlardan biri değildir. Erken teşhis ve tedavi, yaşam kalitenizi korumak için kritik öneme sahiptir. Çünkü işitme kaybı, yalnızca duymanızı değil, sosyal ilişkilerinizden günlük yaşamınızdaki güvenliğe kadar pek çok alanı etkileyebilir—ve bu etkilerin bazıları hemen fark edilmeyebilir.
Yaşa Kalitesi
İyi duyamadığınızda, sosyalleşmek eskiden keyifle beklediğiniz bir etkinlikken zamanla yorucu ve kaçınılması gereken bir durum haline gelebilir. Sürekli “Ne?” demek zorunda kalmak ise utanç verici olabilir. Bunun yerine, bazen sadece başınızı sallayıp duyuyormuş gibi yapabilirsiniz. Ancak konu önemli olduğunda, bu alışkanlık yanlış anlamalara yol açabilir. Hatta bir şeyi unutmuş gibi görünmeniz, istemeden de olsa karşınızdakini kırabilir.
Sağlık veya Güvenlik Talimatlarının Eksikliği
İşitmediğiniz halde gülümseyip başınızı sallamak, özellikle bir doktorda, eczanede ya da önemli bilgiler aldığınız başka bir durumda ciddi riskler doğurabilir. Ayrıca, tehlike uyarılarını duyamamak hayatınızı tehlikeye atabilir. Örneğin, yürürken birinin sizi tehlikeli bir basamak veya engel konusunda uyarmasını ya da bir bisikletlinin “Sağınızdayım!” diye seslenmesini duymayabilirsiniz.
İşitme kaybı; karbonmonoksit ve duman dedektörü alarmları, araç kornaları, yangın alarmları ve diğer işitsel güvenlik sinyallerini fark etme yeteneğinizi de azaltabilir. Bu durum, yalnızca konforunuzu değil, güvenliğinizi de doğrudan etkiler.
Yaşa Bağlı İşitme Kaybının Yol Açtığı İkincil Problemler
Tedavi edilmeyen işitme kaybı, duygusal, zihinsel ve fiziksel sağlığınız üzerinde derin etkiler yaratabilir. Günlük yaşamınızdaki tüm sesleri net duyamamak ve konuşmalara tam olarak katılamamak; stres, kaygı, yorgunluk ve depresyon gibi durumlara yol açabilir. Bu durumlar ise zamanla başka sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına veya mevcut sorunların kötüleşmesine neden olabilir.
İzolasyon: İşitme kaybı yaşayan kişiler sosyal ortamlardan uzaklaşma eğilimindedir ve sosyal çevreleri giderek daralır.
Depresyon: İşitme kaybı olan yaşlı yetişkinlerde depresyon riski artar.
Demans: İşitme kaybı, yaşlı yetişkinlerde demans gelişme riskini yükseltebilir.
Düşmeler: İşitme kaybı olan kişiler, yaralanmaya neden olan düşmeler yaşama olasılığı açısından daha yüksek risk altındadır.
Bugün İşitme Muayenesi Planlayın
İşitme duyunuzu düzenli olarak kontrol ettirmek, işitme eksikliklerinin yaşam kalitenizi etkilemeden ya da daha ciddi sorunlara yol açmadan önce önlem almanızı sağlar. Amerika Birleşik Devletleri genelindeki işitme kliniklerimizde, deneyimli odyologlarımızdan biriyle görüşerek işitmenizi korumak için proaktif adımlar atmanızı öneriyoruz.
Çok geç kalmayın; işitme sağlığınızı uzun yıllar korumak için bugün bir muayene randevusu alın. Yakınınızdaki kliniklere bakmak için tıklayınız.
Referanslar
- “The Prevalence of Hearing Impairment and Associated Risk Factors: The Beaver Dam Offspring Study published May 16, 2011 in JAMA Arch Otolaryngol Head Neck Surgery.
- “Hearing-impaired elderly people have smaller social networks: A population-based aging study” published by Elsevier in 2019.
- “Hearing Loss, Hearing Aid Use, and Depressive Symptoms in Older Adults-Findings from the Atherosclerosis Risk in Communities Neurocognitive Study (ARIC-NCS),” published February 17, 2021, by Oxford University Press on behalf of The Gerontological Society of America.
- “Examining the Combined Estimated Effects of Hearing Loss and Depressive Symptoms on Risk of Cognitive Decline and Incident Dementia,” published May 5, 2022, by Oxford University Press on behalf of The Gerontological Society of America.
- “Hearing Loss and Falls Among Older Adults in the United States,” authored by Frank R. Lin, MD, PhD and Luigi Ferrucci, MD, PhD and published in JAMA Arch Otolaryngol Head Neck Surgery on February 27, 2012.
