İnsan kulağı, sesleri almak ve işlemek için birlikte çalışan karmaşık bir mekanizma dizisine sahiptir. Konuşma, müzik, küçük ayakların pıtırtısı, yağmur sesi, çatırdayan ateş ve çok daha fazlası gibi çeşitli sesleri duymamızı sağlar. Kulağımızdaki bu hayati mekanizmalardan herhangi birinin hasar görmesi veya bozulması işitme kaybına neden olabilir. En yaygın iki işitme kaybı türü sensörinöral işitme kaybı ve iletim tipi işitme kaybıdır. En temel düzeyde, sensörinöral işitme kaybı iç kulaktaki hasardan kaynaklanırken, iletim tipi işitme kaybı dış veya orta kulaktaki bir bozulma veya tıkanıklıktan kaynaklanır. Bu makalede, sensörinöral işitme kaybı ile iletim tipi işitme kaybı arasındaki farkları inceleyecek ve her birinin nedenlerini, belirtilerini, tanılarını, tedavilerini ve önlenmesini özetleyeceğiz.
Sensörinöral İşitme Kaybı Nedir?
Sensörinöral İşitme Kaybı (SNİK), en yaygın işitme kaybı türüdür. Bu durum, iç kulak hasarının veya sesleri beyninize iletmekten sorumlu olan işitme sinirinin hasar görmesinin bir sonucudur. Sensörinöral işitme kaybınız olduğunda, sesleri bir dereceye kadar duymaya devam edebilirsiniz, ancak konuşmaları anlamakta veya belirli sesleri net duymakta zorluk çekebilirsiniz.
Sensörinöral İşitme Kaybının Belirtileri
Sensörinöral İşitme Kaybı genellikle o kadar yavaş gelişir ki, yıllarca fark edilmeyebilir. Hangi belirtilere dikkat etmeniz gerektiğini bilmek, daha erken teşhis etmenize ve daha kısa sürede net işitmeye kavuşmanıza yardımcı olabilir.
Sensörinöral işitme kaybının yaygın belirtileri şunlardır:
- S, H veya F gibi bazı ünsüz sesleri duymada sorun yaşama
- Yüksek perdeli sesleri veya sesleri duymakta zorluk çekmek
- Başkaları konuşurken bir konuşmacıyı duyma yeteneğinin azalması
- Kulakta çınlama, uğultu veya vızıltı (tinnitus) yaşama
- Gürültülü ortamlarda konuşmaları duymada zorluk
Sensörinöral İşitme Kaybının Nedenleri
Sensörinöral işitme kaybı, iç kulakta hasar veya fonksiyon kaybı meydana geldiğinde ortaya çıkar. SNİK çoğunlukla, ses dalgalarına tepki olarak titreşen kulaktaki küçük tüy hücrelerinin hasar görmesinden kaynaklanır. Sensörinöral işitme kaybının en yaygın nedenleri şunlardır:
Yaş
Vücudun hücrelerini sağlıklı ve yenilenmiş tutma yeteneği yağla birlikte azalır. Zamanla kulaklar işlevini kaybedebilir.
Yüksek Sese Maruz Kalma
Yüksek sesler iç kulağa zarar verir (Gürültüye Bağlı İşitme Kaybı veya GBİK). GBİK, aniden veya zamanla kademeli olarak ortaya çıkabilir. Ses ne kadar yüksekse, hasar o kadar hızlı gerçekleşir.
Ototoksisite
Ototoksisite olarak da bilinen ilaç kaynaklı işitme kaybı, iç kulağa zarar veren bazı ilaç veya kimyasalların neden olduğu bir tür sensörinöral iştime kaybıdır.
Kulak Tümörleri
İster iyi huylu ister kötü huylu olsun, kulak kanalındaki anormal büyümeler, iç kulak ve kulak zarındaki ince kılların hareketini kısıtlayarak basınca neden olabilir. Bu mekanizmalar serbestçe hareket edemediğinde, işitmeniz etkilenir.
Kafa Travması
Künt travma, iç kulağın hassas mekanizmalarında kalıcı hasara yol açabilir.
Otoimmün Hastalıklar
Romatoid Artrit, Fibromiyalji, Lupus ve Lyme Hastalığı gibi hastalıklar kan akışını azaltabilir ve iç kulakta iltihaplanmaya neden olabilir. Bir otoimmün hastalık olan Otoimmün İç Kulak Hastalığı (AIED), özellikle iç kulağı etkiler.
Enfeksiyonlar
Birçok enfeksiyon türü iç kulağa saldırarak geçici veya kalıcı hasara neden olabilir. Bu enfeksiyonlar arasında menenjit, kızamık, kabakulak, konjenital sitomegalovirüs ve diğerleri bulunur.
Sensörinöral İşitme Kaybı İçin Tedavi Seçenekleri
Sensörinöral işitme kayıplarının çoğu kalıcı olsa da, bir işitme uzmanı semptomlarınız için en iyi tedavi seçeneklerini bulmanıza yardımcı olabilir. Sebebine bağlı olarak, bazı sensörinöral işitme kaybı türleri tıbbi müdahale ile geri döndürülebilir. Ancak yaşa bağlı, ototoksik işitme kaybı ve GBİK geri döndürülemez. Neyse ki, işitme cihazı teknolojisindeki gelişmeler sayesinde, işitme kaybını gidermek, görmenizi destekleyen reçeteli gözlük almak kadar kolaydır. İşitme cihazlarıyla işitmenizi geri kazanabilir ve çevrenizdeki seslerle daha fazla etkileşim kurabilirsiniz.
Aşağıdaki tabloda sensörinöral işitme kaybının en sık görülen nedenlerine yönelik tedavi yöntemleri ve geri dönüş olasılıkları özetlenmiştir.
Sensörinöral İşitme Kaybının Nedenleri ve Tedavileri
Sensörinöral İşitme Kaybının Önlenmesi
Sensörinöral işitme kaybını önlemenin en iyi yolu koruyucu bakım ve düzenli işitme sağlığı muayeneleridir. İşitme sağlığı uzmanları, işitme kaybınızın olup olmadığını, yaşadığınız kaybın şiddetini ve türünü belirlemek için muayene sırasında bir dizi test uygular. Şu anda işitme sorunu yaşamıyor olsanız bile, muayeneler sağlık uzmanınızın işitmenizdeki değişiklikleri ölçüp izlemesine, önleyici tedbirler konusunda size tavsiyelerde bulunmasına ve gerektiğinde bir tedavi planı oluşturmasına olanak tanır.
Aşağıdaki kolay adımları izleyerek GBİK, travma kaynaklı işitme kaybı ve ototoksisite kaynaklı işitme kaybını önlemeye yardımcı olabilirsiniz:
Gürültüye Bağlı İşitme Kaybının Önlenmesi
- Yüksek seslerin olduğu yerlerde uygun şekilde takılmış işitme koruması kullanın
- Mesafe ve molalarla maruziyeti azaltın
- Sesli eğlenceyi güveli dinleme seviyesinde tutun
- Gürültülü trafikte araç camlarını kapalı tutun
Travmaya Bağlı İşitme Kaybının Önlenmesi
- Gürültülü ortamlarda uygun şekilde takılmış kulak koruyucusu takın
- Uygun olduğunda koruyucu kask veya başlık takın
- Kulak kanalınıza herhangi bir şey (pamuklu çubuklar dahil) sokmaktan kaçının
- Kulak basıncını sakız çiğneyerek, esneyerek veya özel kulak tıkaçlarıyla dengeleyin
Ototoksisitenin Önlenmesi
- İlaç kullanırken ototoksisite belirtilerine dikkat edin
- İşitme veya kulak çınlamasındaki değişiklikleri derhal sağlık uzmanına bildirin
İletim Tipi İşitme Kaybı Nedir?
İletim tipi işitme kaybı (İTİK), seslerin iç kulağa ulaşmasının engellenmesiyle ortaya çıkar ve tüm seslerin ses seviyesinde azalmaya neden olur. Bu tür işitme kaybında, dış veya orta kulaktaki bir sesi iç kulağa ulaşmadan önce engeller. İletim tipi işitme kaybı olan kişiler, özellikle gürültülü ortamlarda hafif sesleri duymakta veya konuşmaları anlamakta zorluk çekebilirler.
İletim Tipi İşitme Kaybının Belirtileri
İletim tipi işitme kaybının belirtileri, nedenine ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bazı durumlarda ağrı hissedebilir veya belirtiler, kulaklarınızı etkileyen başka bir rahatsızlıkla örtüşebilir. Çevrenizdeki seslerin ses seviyesinin görünüşte azalmasının yanı sıra, iletim tipi işitme kaybının diğer yaygın belirtileri şunlardır:
- Baş dönmesi veya denge sorunu
- Kulak çınlaması (kulaklarda çınlama, uğultu veya vızıltı)
- Kulaklar tıkalı hissediliyor
- Bir veya her iki kulakta ağrı
- Konuşmayı duymada zorluk
- Kişinin kendi sesinin farklı gelmesi
- Bir veya her iki kulakta basınç hissi
İletim Tipi İşitme Kaybının Nedenleri
Dış veya orta kulağı tıkayan herhangi bir şey iletim tipi işitme kaybına neden olabilir. Aşağıda listelenen nedenler arasında iltihaplanma, sıvı, kulak kiri, yabancı cisimler ve büyümeler yer alır.
- İyi huylu tümörler
- Birikmiş kulak kiri
- Delik kulak zarı
- Kulakta yabancı cisim
- Östaki borusunun zayıf fonksiyonu
- Anormal kemik büyümesi (otoskleroz)
- Dış kulak, kulak kanalı veya orta kulak yapısının malformasyonu
- Alerji, soğuk algınlığı ve kulak enfeksiyonlarından kaynaklanan kulakta sıvı tıkanıklığı veya iltihaplanma
İletim Tipi İşitme Kaybı İçin Tedavi Seçenekleri
SNİK’in aksine, iletim tipi işitme kaybı her zaman kalıcı değildir ve bazı durumlarda nedene bağlı olarak ilaç veya ameliyatla tedavi edilebilir. Örneğin, agresif kulak enfeksiyonlarına yatkın çocuklarda enfeksiyonların tedavi edilmesi, kalıcı iletim tipi işitme kaybı riskini azaltabilir. İletim tipi işitme kaybı tedavileri, çok çeşitlidir. Diğer tedaviler etkisiz kalırsa, işitme cihazları çoğu durumda bireyin tekrar duymasına yardımcı olabilir. Kalıcı olan ve geleneksel işitme cihazlarıyla etkili bir şekilde tedavi edilemeyen İTİK için kemik iletimli işitme cihazları kullanılabilir.
İletim Tipi İşitme Kaybının Nedenleri ve Tedavileri
İletim Tipi İşitme Kaybının Önlenmesi
İletim tipi işitme kaybının çoğu nedeni kontrolümüz dışında olsa da, kulak kiri birikmesi, tıkanıklık, kulakta yabancı cisimler ve kulak zarının delinmesi gibi nedenlerin birçoğu önlenebilir. Bu basit önlemleri uygulamak, iletim tipi işitme kaybını önlemeye yardımcı olabilir:
- Kulaktaki sıvı tıkanıklığını doktorunuzun talimatlarına göre giderin
- Kulak kanalınıza herhangi bir şey (pamuklu çubuklar dahil) sokmaktan kaçının
- Tıkanıklığa eğilimliyse kulak kirini düzenli olarak kontrol ettirin
- Kulak zarınıza zarar verebilecek kadar yüksek seslerin olduğu yerlerde kulak koruması takın
Yakınınızdaki Bir Klinikte Profesyonel İşitme Testi Yaptırın
Sensörinöral ve iletim tipi işitme kaybının belirtileri ve nedenleri farklı olsa da erken teşhis ihtiyacı aynıdır. Ne kadar erken teşhis konulursa, o kadar erken tedavi olabilirsiniz.
Audibel uzman kadromuz, işitme duyunuzu yeniden kazanmanıza yardımcı olmak istiyor. Daha iyi işitmeye doğru ilk adımı atmak için size en yakın Audibel şubesini bulun ve randevu alın. Yakınınızdaki kliniklere bakmak için tıklayınız.
