Sensörinöral işitme kaybı (SNİK), en yaygın işitme kaybı türüdür. Her yıl dünyada birçok kişiye sensörinöral işitme kaybı teşhisi konulmaktadır. Bu yazıda, sensörinöral işitme kaybının ne olduğu, dikkat edilmesi gereken yaygın semptomlar ve nasıl tedavi edilebileceği hakkında ayrıntılı bir genel bakış sunacağız.
Sensörinöral İşitme Kaybını Anlamak
En yaygın iki işitme kaybı türü sensörinöral ve iletim tipi işitme kaybıdır. İletim tipi işitme kaybı her zaman kalıcı olmasa da, SNİK genellikle geri döndürülemez ve zamanla giderek daha şiddetli hale gelir. Bu durum yalnızca işitmenizi değil, genel yaşam kalitenizi de önemli ölçüde etkileyebilir. SNİK ilerleyici olsa da, uygun müdahale iletişim üzerindeki etkisini ve uzun vadeli etkilerini en aza indirebilir.
Sensörinöral İşitme Kaybının Belirtileri
Sensörinöral işitme kaybı belirtilerini ilk başta fark etmek zor olabilir, ancak işitme kaybı ilerledikçe giderek şiddetlenirler. Rutin işitme muayeneleri ve SNİK’in belirti ve semptomlarını nasıl tespit edeceğinizi bilmek, işitme sağlığınızın uzun ömürlü olmasını sağlamak için çok önemlidir.
Sensörinöral işitme kaybının en yaygın belirtilerinden bazıları şunlardır:
- Boğuk işitme
- Konuşmayı anlamada zorluk
- Kulakta tıkanıklık veya tıkanıklık hissi
- Ani veya kademeli işitme kaybı
- Kulakta çınlama
- Baş dönmesi
- S, H veya F gibi gazı ünsüzleri duymada zorluk
Bu belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız, tedaviye erken başlamak için mümkün olan en kısa sürede işitme testi randevusu alın.
Sensörinöral İşitme Kaybının Nedenleri
Sensörinöral işitme kaybı, işitme sinirinin veya iç kulakta (koklea) bulunan mikroskobik tüy hücrelerinin hasar görmesinden kaynaklanır. İç kulak, ses dalgalarını sinyallere dönüştürmekten ve bunları işlenmek üzere beyne göndermekten sorumludur. İç kulağımız etkilendiğinde işitme, denge ve genel refahımız üzerinde ciddi sonuçlar doğurabilir.
SNİK’e neden olan iç kulak hasarı çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Sensörinöral işitme kaybının en yaygın nedenlerini aşağıda listeledik:
Yaşlanma (Presbiakuzi)
Dünya genelinde işitme kaybının en yaygın nedeni, presbiakuzi olarak da bilinen yaşa bağlı işitme kaybıdır. Bu durum, 70 yaş ve üzeri yetişkinlerin yaklaşık üçte ikisini etkilemektedir. Ancak bazı hastaların semptomları 60 yaş gibi erken bir yaşta fark ettiklerini belirtmek önemlidir.
Yaşlandıkça, iç tüy hücrelerimiz doğal olarak bozulur. Bu durum, özellikle arka planda çok fazla gürültü olan gürültülü ortamlarda ve yüksek frekanslı seslerde, işitme kalitesinde kademeli bir düşüş olarak kendini gösterir. Çoğu hasta bunun ses şiddeti yerine netlik kaybı olarak tanımlar. Presbiakuzi hastası birçok kişinin bir veya iki kulağında çınlama (tinnitus) yaşadığını bildirmektedir.
Rutin işitme testleri yaşa bağlı sensörinöral işitme kaybının belirtilerini erken dönemde yakalamak için çok önemlidir. Genel öneri, 50 yaşın altındaki yetişkinlerin her üç ila beş yılda bir işitme testi yaptırmalarıdır. 60 yaşına geldiğinde ise, belirgin semptomlar mevcut olsun ya da olmasın, yıllık işitme muayeneleri önerilir.
Aşağıdaki tablo, herhangi bir semptomunuz yoksa veya gürültüye bağlı işitme kaybı (GBİK) riskiniz düşükse, yaşınıza göre işitme testinizi ne sıklıkla yaptırmanız gerektiğini göstermektedir:
Yetişkinler İçin Önerilen İşitme Testi Frekansı
Gürültüye Bağlı İşitme Kaybı
Gürültüye bağlı işitme kaybı (GBİK), iç kulağın aşırı yüksek sese maruz kalması sonucu hasar görmesiyle ortaya çıkan bir başka SNİK türüdür. Bu hasar, belirli frekansları duymada zorluk, kulak çınlaması (tinnitus) ve hatta tam işitme kaybı gibi çeşitli semptomlara yol açabilir.
CDC’ye göre, 6-19 yaş arası çocuk ergenlerin %12,5’inin (5.2 milyon) ve 20-69 yaş arası yetişkinlerin %17’sinin (26 milyon) gürültüye bağlı kalıcı işitme kaybı yaşadığını tahmin edilmektedir. Dünya genelinde, işitme kaybı olan yetişkinlerin %16’sı mesleki gürültü hasarına maruz kalmaktadır.
Bu zararlı etkileri önlemek için, işitme kalitenizi izlemek ve yüksek seslerde işitmenizi korumak için proaktif önlemler almak üzere rutin işitme muayeneleri planlamak önemlidir. Uzmanlar, 85 dBA’nın üzerindeki seslere maruz kalmanızı sınırlamanızı ve gürültülü ortamlarda veya yüksek sesli aktivitelere katılırken uygun işitme koruması takmanızı öneriyor.
Aşağıdaki tabloda referans olması açısından yaygın seslerin ortalama desibel değerleri gösterilmektedir:
Yaygın Seslerin Ortalama Desibel Değerleri
Tıbbi Durumlar
Bazı hastalıklar, enfeksiyonlar ve tıbbi durumlar, sensörinöral işitme kaybına yol açan iç kulak hasarına neden olabilir. SNİK’e neden olabilecek yaygın tıbbi durumlardan birkaçı şunlardır:
- Viral enfeksiyonlar (kızamık veya kabakulak gibi)
- Zona hastalığı
- Menenjit
- Diyabet
- Felç
- Yüksek ateş veya vücut ısısının yükselmesi
- Meniere hastalığı
- Obezite
- Hipertansiyon
- ve daha fazlası
Bu rahatsızlıklardan herhangi birine sahipseniz, işitme uzmanınıza bildirdiğinizden emin olun. Ayrıca, olası işitme kaybı belirtilerine dikkat etmeniz ve SNİK belirtilerini yakalamak için rutin işitme muayenelerine katılmanız da hayati önem taşır.
Ototoksik İlaçlar
Bazı ilaçların iç kulağa zarar vererek sensörinöral işitme kaybına yol açabilen yan etkileri vardır. Bu etkiye sahip ilaçlara ototoksik ilaçlar denir. Kulak çınlaması, denge bozukluğu ve geri dönüşü olmayan işitme kaybı gibi semptomlara yol açabilir. Kullandığınız ilaçların farkında olmanız ve işitme kaybı belirtilerine dikkat etmeniz çok önemlidir. İşitmenizdeki herhangi bir değişikliği derhal aile hekiminize bildirin veya acil servise başvurun.
Yaralanma veya Travma
Çoğu zaman, yaralanma veya kafa travması iç kulakta yapısal hasara neden olabilir. Kulak zarı yırtılması, kılcal damar hasarı veya kan akışının kısıtlanması, işitme sinirimize zarar vererek sensörinöral işitme kaybına yol açabilir. Güvenli olmayan durumlardan kaçınarak ve gerektiğinde kask veya kulak koruyucuları gibi uygun şekilde oturan baş koruyucuları takarak yaralanma ve iç kulak travması riskinizi azaltmanız önemlidir.
Sensörinöral İşitme Kaybının Tanılanması
Sensörinöral işitme kaybı, yalnızca bir işitme uzmanı gibi profesyonel biri tarafından yapılan kapsamlı bir işitme testi sırasında teşhis edilebilir. Erken teşhis, uygun tedavinin zamanında uygulanmasını sağladığı için çok önemlidir. İşitme cihazları gibi müdahaleler de SNİK’li bireylerin yaşam kalitesini önemli ölçüde iyileştirebilir.
Kapsamlı bir işitme muayenesi, işitme yeteneklerinizi ve genel işitsel sağlığınızı değerlendirmek için tasarlanmıştır. İşitme sağlığı uzmanınız, tıbbi geçmişinizi inceledikten sonra, bir dizi değerlendirme yapmadan önce işitme sorunlarınız hakkında size sorular soracaktır. Amaç, işitme kaybının varlığını, gelişim derecesini ve altta yatan nedeni belirleyerek uygun bir tedavi planı oluşturmaktır.
Bugün Yakınınızdaki Bir Klinikte İşitme Testi Planlayın
Sensörinöral işitme kaybı, yaşam kalitenizi ciddi şekilde etkileyebilecek yaygın bir rahatsızlıktır. Erken teşhis, erken tedavi anlamına gelir ve uzman profesyonellerimiz size hak ettiğiniz bakımı sağlamak için burada. Bugün işitme testi randevusu almak için yakınınızdaki bir işitme kliniğini bulun. Yakınınızdaki kliniklere bakmak için tıklayınız.
