Skip to main content

İşitme Kaybı Başka Bir Hastalığın Belirtisi Olabilir Mi?

İşitme kaybı, her 8 kişiden 1’ini etkileyen yaygın bir rahatsızlıktır. Genellikle yaşlanmayla ilişkilendirilse de, işitme kaybı aynı zamanda altta yatan başka sağlık sorunlarının da belirtisi olabilir. Enfeksiyonlardan otoimmün hastalıklara kadar, işitme kaybına neden olabilecek yaygın tıbbi durumlar hakkında bilgi edinmek için okumaya devam edin.

İşitme Kaybı Türleri

İşitme kaybı çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir ve genellikle üç ana kategoriye ayrılır: iletim tipi, sensörinöral ve mixt. Bazı durumlarda, kişinin sahip olduğu işitme kaybı türü, vücutta meydana gelen daha büyük bir sağlık sorununun sinyali olabilir.

  • Sensörinöral İşitme Kaybı (SNİK): İç kulak veya işitme sinirindeki hasardan kaynaklanan en yaygın türdür. Genellikle yaşlanma (presbiakuzi) veya yüksek seslere maruz kalma (gürültüye bağlı işitme kaybı) nedeniyle oluşur.
  • İletim Tipi İşitme Kaybı (İTİK): Orta veya dış kulakta kulak kiri, sıvı birikmesi veya kemik anormalliği (örneğin otoskleroz) gibi bir tıkanıklık veya hasar nedeniyle oluşur.
  • Mixt İşitme Kaybı (MİK): Sensörinöral ve iletim tipi işitme kaybının birleşimidir.

İşitme Kaybına Neden Olabilen Yaygın Sağlık Sorunları

İşitme kaybı, bazen lokal kulak sorunlarından sistemik hastalıklara kadar çeşitli tıbbi durumların bir belirtisi olabilir. İşitme kaybının ve altta yatan sağlık sorununun zamanında teşhis ve tedavisini sağlamak için, nedenini mümkün olan en kısa sürede tespit etmek çok önemlidir.

Aşağıda, işitme kaybına neden olabilecek en yaygın tıbbi rahatsızlıklardan bazılarını listeledik:

Orta Kulak Enfeksiyonları (Otitis Media)

Orta kulak enfeksiyonları (Otitis Media), işitme kaybının yaygın bir nedenidir. Bu geçici enfeksiyonlar genellikle kulak ağrısı, işitme güçlüğü, sıvı birikmesi veya kulaklarda tıkanıklık hissi gibi belirtilerle ortaya çıkar. Kulak enfeksiyonlarının hem viral hem de bakteriyel nedenleri olabilir, bunlar arasında şunlar yer alır:

  • Kızamık
  • Kabakulak
  • Nezle
  • Soğuk algınlığı
  • Strep
  • Menenjit
  • Borreliosis (Lyme hastalığı)
  • Ve daha fazlası

Kulak enfeksiyonları, konumuna ve şiddetine bağlı olarak sensörinöral işitme kaybına veya iletim tipi işitme kaybına yol açabilir. Bazı enfeksiyonlar dış kulakta başlayıp orta kulağa yayılarak iltihaplanmaya ve sıvı birikmesine neden olarak ses işlemesini etkileyebilir. Tedavi edilmeyen, kalıcı veya tekrarlayan kulak enfeksiyonları kalıcı hasara ve geri dönüşü olmayan işitme kaybına (SNİK) yol açabilir.

Aşırı Kulak Kiri (Serumen)

Kulak kiri (serumen) doğaldır ve genellikle zararsızdır. Ancak kulak kanalında çok fazla birikirse, sesin kokleaya (işitme organı) ulaşmasını engelleyerek işitme kaybına neden olabilir. Uzun süreli birikme, zararlı kulak enfeksiyonlarına da yol açabilir.

Bazı durumlarda, uzman bir işitme sağlığı uzmanı tarafından yapılan profesyonel kulak kiri temizliği işitmeyi geri kazandırabilir.

Diyabet

Diyabet, ülkemizde 10 milyondan fazla insanı etkileyen kronik bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlık, vücudun glikozu (şekeri) enerjiye dönüştürmek için gerekli bir hormon olan insülini üretme veya ona yanıt verme biçimini değiştirir ve ayrıca işitme kaybı olasılığını iki katına çıkarabilir.

Yüksek kan şekeri seviyeleri, ses işleme için gerekli olan iç kulaktaki kan damaları da dahil olmak üzere kan damarlarına zarar verebilir. Bu hasar, sensörinöral işitme kaybına neden olabilir.

Felç

İnme, beyne giden kan akışının genellikle bir kan pıhtısı (iskemik inme) veya patlayan bir kan damarı (hemorajik inme) nedeniyle bozulmasıyla meydana gelir. Etkilenen beyin bölgesine bağlı olarak, inme işitme de dahil olmak üzere birçok işlevi bozabilir.

Felç, beynin sesi işlemekten sorumlu kısmına zarar verirse, kalıcı işitme kaybı meydana gelebilir. Nitekim, felçli hastaların SNİK riski, felçli olmayan hastalara kıyasla %71 daha yüksektir.

Tümörler (Akustik Nörinom)

Akustik nörinom, kulakta büyüyen ve işitmeyi etkileyebilen kanserli olmayan bir tümör türüdür. İşitme kaybı, akustik nörinomların en yaygın belirtisidir ve hastaların %90’ında görülür.

Tümörün ameliyat veya radyasyon yoluyla çıkarılması işitmeyi geri kazandırabilir. Ancak, tümör çıkarıldıktan sonra bile işitme sorunlarının devam etmesi mümkündür.

Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon)

Yüksek tansiyon, diğer adıyla hipertansiyon, atardamar duvarlarına uygulanan kan basıncının kronik olarak yüksek olduğu bir durumdur. Hipertansiyona birçok faktör katkıda bulunur, bunlar arasında şunlar yer alır:

  • Böbrek veya kalp hastalığı
  • Yaş
  • Diyet
  • Obezite
  • Sigara içmek
  • Alkol

Zamanla, hipertansiyonun neden olduğu ekstra basınç, kulaklardakiler de dahil olmak üzere vücuttaki tüm kan damarlarına zarar verebilir. Uzun süreli yüksek tansiyon, kalıcı sensörinöral işitme kaybı riskini büyük ölçüde artırır.

Lyme Hastalığı

Lyme hastalığı, Borrelia burgdorferi bakterisinin neden olduğu yaygın bir bakteriyel enfeksiyondur. Bu bakteri genellikle enfekte bir kenenin ısırmasıyla insanlara bulaşır. Borrelia burgdorferi, sensörinöral işitme kaybının en yaygın bakteriyel nedenidir.

Lyme bakterileri vücudun herhangi bir bölümünü enfekte ederek kronik iltihaplanmaya neden olabilir. Bu durum iç kulağa zarar vererek SNİK’e ve ayrıca işitmeyi daha da etkileyebilecek sık kulak enfeksiyonlarına yol açabilir.

İlaçlar (Ototoksisite)

Kelimenin tam anlamıyla “kulak zehirlenmesi” anlamına gelen ototoksisite, bazı ilaçların iç kulak üzerinde kalıcı sensörinöral işitme kaybına yol açabilecek zararlı etkilerini ifade eder. 200’den fazla bilinen ototoksik ilaç vardır ve bunlardan bazıları şunlardır:

  • Bazı antibiyotikler (aminoglikozitler, vankomisin)
  • Bazı antidepresanlar (sertralin, fluoksetin)
  • Kemoterapi ilaçları (karboplatin, sisplatin)
  • NSAID’ler (aspirin, ibuprofen, naproksen)
  • Kinin bazlı ilaçlar

Ototoksik işitme kaybı kalıcıdır, ancak uyarı işaretlerini fark etmek ve ilaçlarınızı yönetmek için doktorunuzla iş birliği yapmak, ek hasar riskini en aza indirmeye yardımcı olabilir.

Travmatik Yaralanmalar

Özellikle baş veya kulakları etkileyen travma kaynaklı yaralanmalar işitme kaybına yol açabilir. Bu yaralanmalar arasında düşme ve kafayı çarpma, yüze künt travma, aşırı yüksek seslere maruz kalma ve daha fazlası yer alabilir. Küçük travmalar bile, derhal tedavi edilmezse işitme üzerinde uzun süreli etkilere neden olabilir:

Travma kaynaklı işitme kaybının diğer türleri şunlardır:

  • Akustik travma: Silah sesi veya patlama gibi yüksek seslere doğrudan maruz kalma, anında gürültüye bağlı işitme kaybına (GBİK) neden olabilir.
  • Travma kaynaklı beyin hasarı (TBH): Kulak hasarı olmasa bile kafa travmaları beyin veya işitme siniri hasarına bağlı olarak işitme kaybına neden olabilir.
  • Barotravma: Hava basıncındaki değişiklikler nedeniyle orta veya iç kulakta oluşan yaralanma.

Travma kaynaklı yaralanmaların neden olduğu işitme kaybı, yaralanmanın niteliğine bağlı olarak sensörinöral, iletim tipi veya karma tipte olabilir. Örneğin, kulak kemiği kırıkları İTİK’e, işitme siniri veya iç kulak hasarı ise SNİK’ye neden olabilir.

Yakınınızdaki Bir Audibel Kliniğinde İşitme Muayenesi Planlayın

İşitme kaybı, birçok altta yatan rahatsızlığın belirtisi olabilir. Rutin işitme muayeneleri, zaman içinde işitmede meydana gelen değişiklikleri tespit etmek için çok önemlidir. Bu, hem işitme kaybının hem de buna neden olabilecek olası altta yatan sağlık sorunlarının zamanında teşhis ve tedavisini sağlar.

Çok geç olana kadar beklemeyin; işitme duyunuzu ve genel sağlığınızı uzun vadede korumak için bugün size yakın bir Audibel kliniği bulun. Yakınınızdaki kliniklere bakmak için tıklayınız.

   Referanslar

  1. Quick statistics about hearing, balance, & dizziness. (2024, March 4). NIDCD. https://www.nidcd.nih.gov/health/statistics/quick-statistics-hearing
  2. National Diabetes Statistics Report. (2024, May 15). Diabetes. https://www.cdc.gov/diabetes/php/data-research/index.html
  3. Hearing Loss Is Common in People with Diabetes. (2015, September 20). National Institutes of Health (NIH). https://www.nih.gov/news-events/news-releases/hearing-loss-common-people-diabetes
  4. Kuo, C.-L., Shiao, A.-S., Wang, S.-J., Chang, W.-P., & Lin, Y.-Y. (2016, September 9). Risk of sudden sensorineural hearing loss in stroke patients. National Institutes of Health (NIH). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5023925/
  5. Acoustic neuroma (Vestibular schwannoma). (2023, March 6). Johns Hopkins Medicine. https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/brain-tumor/vestibular-schwannoma
  6. Agarwal, S., Mishra, A., Jagade, M., Kasbekar, V., & Nagle, S. K. (2013). Effects of hypertension on hearing. Indian Journal of Otolaryngology and Head & Neck Surgery, 65(S3), 614–618. https://doi.org/10.1007/s12070-013-0630-1
  7. Sowula, K., Szaleniec, J., Stolcman, K., Ceranowicz, P., Kocoń, S., & Tomik, J. (2021). Association between Sudden Sensorineural Hearing Loss and Lyme Disease. Journal of Clinical Medicine, 10(5), 1130. https://doi.org/10.3390/jcm10051130
  8. American Speech-Language-Hearing Association. (n.d.). Ototoxic medications (Medication effects)https://www.asha.org/public/hearing/ototoxic-medications/?_gl=1*okrit*_gcl_au*NjEzMDU1MDM2LjE3MjY2NzYzODg.