Yüksek seslere veya ani ses patlamalarına uzun süre maruz kalmak, kulaklarımızdaki hassas yapılara zarar vererek gürültüye bağlı işitme kaybına (GBİK) yol açabilir. GBİK’in neden olduğu hasar kalıcıdır, ancak doğru önleyici tedbirlerle durdurulabilir. Bu blog yazısında, gürültüye bağlı işitme kaybının neden geri döndürülemeyeceğini açıklayacak ve işitmenizi yıllarca koruyacak stratejileri ele alacağız.

Gürültüye Bağlı İşitme Kaybını (GBİK) Anlamak

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine (CDC) göre, ABD’de 20-69 yaş arası yaklaşık 40 milyon kişi gürültü kaynaklı işitme kaybı yaşıyor. GBİK, yüksek seslerin iç kulaktaki hassas tüy hücrelerine zarar vermesiyle oluşan yaygın bir sensörinöral işitme kaybı türüdür.

Bu küçük tüy hücreleri, gürültü titreşimlerini beynimizin sesleri yorumlamak için ihtiyaç duyduğu elektrik sinyallerine dönüştürmekten sorumludur. Hasar gördüklerinde yenilenemezler ve bu temel işitme ihtiyacı süreci kesintiye uğrayarak işitme kaybına neden olur.

Yüksek Ses İşitmenizi Nasıl Etkiler?

Desibel (dB), sesin yoğunluğunu ölçen bir ölçü birimidir ve daha yüksek sayılar daha yüksek sesleri gösterir. Daha düşük sesler (69 dB ve altı) güvenli olsa da, 70 dB’nin üzerindeki seslere uzun süre maruz kalmak, işitme duyunuza geri dönüşü olmayan hasarlar verme potansiyeline sahiptir. Gürültü ne kadar yüksekse (dB ne kadar yüksekse), bu hasar o kadar hızlı meydana gelir.

Aşağıda, yüksek gürültünün işitme duyunuzu nasıl etkileyebileceğini, kısa süreli maruz kalmanın geçici etkilerinden, uzun süreli veya aşırı maruz kalmanın kalıcı etkilerine kadar inceliyoruz.

Geçici Eşik Kayması (TTS)

Eğer gürültülü bir etkinliğe katıldıktan sonra kulaklarınızda çınlama veya uğultu sesi duyduysanız, buna geçici eşik kayması (TTS) denir. TTS, yüksek seslere maruz kalmanız nedeniyle iç kulağınızdaki küçük tüy hücrelerinin yorulması veya aşırı uyarılması sonucu oluşur.

TTS’nin bazı yaygın belirtileri şunlardır:

• Çınlama, vızıltı veya tıslama sesi (tinnitus gibi)
• Boğuk veya bozuk işitme
• Kulaklarda dolgunluk veya basınç hissi
• Yumuşak seslere karşı duyarlılığın azalması

Geçici eşik değişimleri, kulaklarınızın potansiyel olarak zararlı gürültü seviyelerine maruz kaldığının bir uyarı işaretidir. Bir süre dinlenip sessiz kaldıktan sonra, TSS belirtileri genellikle bir veya iki gün içinde azalır ve işitmeniz normale döner. Ancak, tekrarlayan TTS atakları kümülatif bir etkiye sahip olabilir ve kalıcı işitme hasarına yol açabilir.

Yüksek Sese Uzun Süre Maruz Kalma

Kulak koruması olmadan sürekli yüksek sese maruz kalmak, sonunda kalıcı gürültü kaynaklı işitme kaybına yol açar. Bu durumlarda, hasar zamanla kademeli olarak ortaya çıkar ve bu da semptomları daha belirsiz hale getirip kendi başınıza fark etmenizi zorlaştırabilir. Uzun süreli maruziyete bağlı GBİK’in en yaygın belirtisi, “s”, “f” ve “t” gibi tiz sesleri veya ünsüz harfleri duymada zorluktur.

GBİK’in en yaygın nedenlerinden biri, her gün gürültülü bir ortamda çalışmaktır. Gerekli önlemler alınmazsa, inşaat sahaları veya havaalanları gibi gürültülü makine veya ekipmanlarla çalışmayı gerektiren meslekler GBİK riski altındadır.

Gürültülü konserlere düzenli olarak işitme koruması kullanmadan katılmak, elektrikli aletler kullanmak veya yüksek sesle kulaklık kullanmak gibi bazı eğlence faaliyetleri de GBİK’e katkıda bulunur.

Ani Gürültü Kaynaklı İşitme Kaybı

Bazı durumlarda, aşırı yüksek seslere (120 dB+) maruz kalmak ani ve kalıcı işitme kaybına neden olabilir. Akustik travma olarak da adlandırılan ani GBİK, patlama veya silah sesi gibi tek ve çok yüksek bir olaydan kaynaklanır ve geri dönüşü olmayan işitme kaybına yol açar.

Gürültü Kaynaklı İşitme Kaybını Önleme İpuçları

Gürültü kaynaklı işitme kaybı kalıcı olsa da, doğru alışkanlıklar ve koruyucu bakımla önlenebilir. Aşağıda, gürültü kaynaklı işitme kaybına karşı korunmanıza yardımcı olacak bazı pratik ipuçları ve kolay yaşam tarzı stratejileri bulunmaktadır.

Yüksek Seslere Maruz Kalma Konusunda Dikkatli Olun

İşitme duyunuzu doğru şekilde korumak, sizi en çok neyin riske attığını bilmekle başlar. Aşağıda, bazı yaygın gürültüleri, ortalama belirlenebilir seviyelerini ve işitme duyunuzu etkilemeye başlamaları için gereken süreyi listeliyoruz:

Uygun İşitme Koruma Cihazları Takın

İşitme koruma cihazları (HDP), zararlı gürültü seviyelerinin iç kulağa ulaşmasını önlemek için özel olarak tasarlanmıştır. Ses dalgalarını azaltan fiziksel bir bariyer sağlayarak, uzun süre yüksek seslere maruz kalmanızı azaltmanıza olanak tanır.

Birçok HPD türü mevcuttur, bunlar arasında şunlar yer alır:

• Tek kullanımlık kulak tıkacı
• Tekrar kullanılabilir kulak tıkacı
• Kulaklıklar
• Özel kalıplı kulak tıkacı

Tüm etkili HPD’lerin ambalajlarında genellikle belirtilen bir gürültü azaltma derecesi (NRR) bulunur. NRR, cihazın ses yoğunluğunu azaltabileceği maksimum desibel sayısını temsil eden sayısal bir derecedir.

Kulaklıkları Sorumlu Bir Şekilde Kullanın

Kulaklıkla yüksek sesle müzik dinlemek, GBİK’in çok yaygın bir nedenidir. İşitme hasarı riskini azaltmak ve kulaklıkları sorumlu bir şekilde kullandığınızdan emin olmak için basit bir strateji, 60/60 kuralını takip etmektir.

Bu, 60 dakika boyunca %60 ses seviyesinde müzik dinlemek, ardından kulaklarınızın dinlenip iyileşmesi için ara vermek anlamına geliyor.

Kulaklarınızı Yüksek Seslerden Uzak Tutun

Her gün birkaç dakika sessiz kalmak işitme sağlığınız için harikadır. Gürültülü ortamlarda işitme koruması takmanın yanı sıra, kulaklarınıza düzenli molalar da vermelisiniz. Birkaç dakikalığına dışarı çıkmak veya daha sessiz bir alana geçmek, kulaklarınıza dinlenme ve iyileşme fırsatı verir.

Düzenli İşitme Kontrolleri ve Muayeneleri Planlayın

Düzenli işitme kontrolleri, işitme sağlığınızın takibi ve korunması için olmazsa olmazdır. GBİK genellikle kademeli olarak ilerler ve belirtileri fark edildiğinde kalıcı hasar çoktan oluşmuş olur. Rutin işitme muayeneleri, bu değişikliklerin erken teşhis edilmesini ve daha fazla hasarı önlemek için harekete geçilmesini sağlar.

İşitme Sağlığınızı Ömür Boyu Korumak İçin Bugün İşitme Muayenesi Planlayın

Gürültü kaynaklı işitme kaybı geri döndürülemez, ancak aynı zamanda önlenebilir. Bu kılavuzda paylaşılan pratik ipuçlarıyla, GBİK riskinizi önemli ölçüde azaltabilirsiniz. Çok geç olana kadar beklemeyin; bugün size yakın bir Audibel işitme kliniğini bulun.

İşitme sağlığı uzmanlarından oluşan ekibimiz, önümüzdeki yıllarda da işitme keyfini yaşamanıza yardımcı olmak istiyor. İşitme sağlığınızın kontrolünü ele geçirme yolunda ilk adımı atmak için bir işitme muayenesi randevusu alın. Yakınınızdaki kliniklere bakmak için tıklayınız.